Erbo-di-perlo
Lithospermum officinale
Boraginaceae
Àutri noum : Erbo-de-la-perlo, Erbo-perliero, Tè-perla.
Noms en français : Grémil officinal, Herbe aux perles.
Descripcioun :Aquelo planto, un pau grando, se recounèis majamen à si fru blanc qu'esbrihon coume de perlo. Autramen, quouro flourejo, sèmblo proun à l'erbo-de-la-pisseto, mai èi proun grando, majamen si fueio. Peréu s'atrobo pas dins li mémi relarg.
Usanço :L'erbo-di-perlo èi couneigudo pèr bèn ajuda à pissa (diuretico). Sougno li graviho dóu ren. Se pren en tisano un cop la planto seco. Servié peréu pèr leva de gran dis iue emé la grano (de bouta souto la parpello de dessouto).
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lithospermum
Famiho : Boraginaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 6 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Colo
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiati
Ref. sc. : Lithospermum officinale L., 1753
Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753